Trời vừa tang tảng sáng. Ánh sáng mỏng như tơ khẽ buông xuống con ngõ nhỏ còn ngái ngủ. Mùi sương đêm lẫn hương cỏ ướt ngai ngái. Tiếng xe máy nổ giòn đánh thức khoảng lặng của sớm mai. Nguyệt ngồi sau xe chồng, vai khoác chiếc túi vải cũ sờn, trong đó có chiếc cặp lồng đựng chút cơm, muối vừng, dăm ba miếng củ cải luộc và chai nước lọc. Tóc chị bay trong gió, những lọn tóc lòa xòa quấn lấy quai mũ bảo hiểm. Đứa con gái út hai tuổi vẫn say ngủ trong lòng bà nội, đôi mi cong khẽ lay động theo nhịp thở. Thằng anh lớp hai, hôm nào cũng dậy tiễn mẹ, nhưng nay cu cậu mệt, ngủ vùi trong chiếc chăn chiên. Trước khi rời khỏi nhà, Nguyệt ngoái nhìn con, lòng chị nặng trĩu. Chị tưởng như tim mình bị bóp nghẹt, muốn òa lên khóc. Nhưng rồi chị dằn lòng lại, ngăn không cho nước mắt rơi...

Minh họa: AI.

“Lạnh không em?” Hùng hỏi, giọng khàn đi vì gió lạnh.

“Không anh ạ…” Nguyệt đáp khẽ, vòng tay siết chặt hơn quanh hông chồng. Áp mặt vào lưng anh, cô thoáng nghe tiếng thở dài. Xe lăn bánh, bóng hai vợ chồng dần mất hút trong sương sớm, chỉ còn lại ánh đèn hậu đỏ nhòe như vệt son phai cuối xóm.

***

Ngày trước, Nguyệt làm ở xã, chỉ cách nhà chừng hai cây số. Đều đặn, ngày hai bận đưa đón con, chiều về chị nấu cơm tối, tắm rửa rồi kèm con học bài. Những tưởng cuộc sống cứ êm đềm bình dị như thế trôi qua. Nhưng từ khi sáp nhập xã, chị được phân công về trụ sở mới cách nhà hai chục cây số. Con đường từ nhà đến cơ quan mới với chị khá khó khăn, nhất là khi thời tiết mưa giông và nắng gắt. Sáng nào chị cũng nghe gió đồng thổi hun hút, thốc qua cánh tay gầy buốt nhói. Thoảng trong khoảnh khắc ấy, chị vẫn ngửi thấy mùi bùn ruộng tanh tanh, mùi hương lúa mới ngọt ngào.

Hồi mới biết tin mình được điều về cơ quan mới, Nguyệt vừa mừng lại vừa lo. Mừng vì mình may mắn còn có công việc, lo quãng đường đi làm thật dài. Nhưng chắc chắn nỗi lo của Nguyệt nhiều hơn mừng. Đúng lúc này, bà nội hai đứa nhỏ bị ốm không thể lên giúp vợ chồng chị. Ngồi trong căn bếp nhỏ, bên mâm cơm nguội ngắt, nước mắt Nguyệt lăn xuống gò má, chị bảo chồng:

“Em muốn nghỉ việc… về làm kế toán xưởng gạch gần nhà thôi, thu nhập thấp hơn nhưng gần con…”

Hùng lúc đó vừa mới xong bữa, lặng lẽ nhấp chén trà nguội, không nói gì. Một lúc sau, anh mới cất giọng chậm rãi: “Lựa chọn nào cũng được, miễn sau này, khi nhìn hai đứa nhỏ lớn lên, em không hối hận”.

Hùng lúc nào cũng vậy. Một người chồng hết mực yêu thương vợ con, luôn đặt nguyện vọng, ước mơ của vợ lên trên hết. Hùng sẽ ủng hộ. Tuy nhiên anh cũng muốn vợ mình có suy nghĩ thấu đáo, đưa ra quyết định thật chuẩn xác.

Nguyệt nhìn chồng. Đôi mắt anh lúc nào cũng bình thản như nước sông mùa thu. Hùng là mẫu đàn ông khá đa tài, anh có thể sửa chữa bất cứ đồ vật gì hỏng hóc trong gia đình. Mỗi tối gia đình quây quần anh hay thổi sáo tre, tiếng sáo không réo rắt mà nhẹ, trong, vang lên như giọt sương rơi xuống lá chuối. Nguyệt từng hỏi: “Anh thổi sáo mà không buồn à?”. Anh chỉ cười: “Buồn hay không là ở trong lòng người nghe thôi”.

***

Hôm nay là ngày đầu tiên Nguyệt đi làm ở xã mới. Đêm qua chị thao thức, cứ chợp mắt một lát lại giật mình tỉnh dậy vì nghe tiếng gió gào ngoài cửa sổ. Chị sợ quãng đường dài, sợ xe hỏng dọc đường, sợ về muộn con đói khát, sợ thằng cả không có ai kèm học. Ánh đèn ngủ hắt ngang dáng người Hùng đang nằm nghiêng, tấm lưng anh rộng, vai anh gầy, Nguyệt chợt nhận ra chồng gầy hơn trước rất nhiều...

Trời vừa hửng nắng. Hai vợ chồng dừng xe trước cổng trụ sở xã mới. Hùng dựng chân chống, nhìn vợ âu yếm, nở một nụ cười, chào tạm biệt, rồi lên xe quay về với công việc của mình. Nguyệt đứng nhìn theo, ánh mắt dõi mãi cho tới khi bóng chồng khuất hẳn. Chị bước lên những bậc tam cấp, thấy phòng làm việc sáng sủa, bàn ghế gỗ mới tinh, từng giọt nắng sớm lấp lánh bên cửa sổ.

Chiều, tan làm muộn, Nguyệt dắt xe ra thì phát hiện bánh xẹp lép, mọi người trong cơ quan ai cũng vội vã về nhà. Trời tối dần, con đường như dài mênh mông. Chị dắt bộ gần một cây số mới gặp tiệm sửa xe. Ngày nối ngày, Nguyệt đi sớm, về muộn như thế. Bữa cơm chiều vắng tiếng cười. Cũng may mẹ chồng cũng đã bớt bệnh, lui tới phụ giúp cho hai vợ chồng. Bà lụi hụi nấu nướng, hai đứa con tự xúc cơm ăn, cơm rơi vãi đầy chiếu, bà tranh thủ dọn nhà... Thằng cả học kém hẳn vì thiếu mẹ kèm cặp, bị cô giáo phê bình. Tối hôm ấy Nguyệt về đến nhà thì cu cậu chạy ra ôm chầm lấy mẹ:

“Mẹ, mai mẹ ở nhà nhé. Con không muốn mẹ đi xa nữa…”

Nguyệt lặng đi... Hùng bước tới, xoa đầu con: “Mẹ đi làm kiếm tiền mua sách vở cho con. Sau này con lớn, mẹ không phải vất vả nữa”.

Tối ấy, Nguyệt ngồi giặt đồ bên giếng, nước lạnh buốt. Hùng ngồi trên bậc thềm, tay sửa chiếc đèn pin cũ sắp hỏng. Gió thổi làm cây trong vườn kêu xào xạc. Nguyệt ngẩng lên nhìn chồng:

“Anh này, nếu một ngày em không trụ được nữa, em bỏ việc, anh có giận em không?”

“Anh chỉ giận nếu em từ bỏ mà không cố gắng hết sức”

Nguyệt lặng lẽ vắt từng chiếc áo, chiếc quần nhỏ xíu của con. Nước nhỏ tong tong trên nền xi măng lạnh lẽo. Ánh trăng soi mái tóc chị ướt rượt.

Hôm nay, Nguyệt đi họp triển khai đề án quy hoạch đô thị mới. Nghe lãnh đạo đọc từng hạng mục công trình, từng con đường mới mở, từng khu tái định cư, chị thấy tim mình rộn rã. Đất nước đang thay đổi từng ngày. Và chị, một cán bộ văn phòng xã nhỏ bé, cũng góp một phần trong công cuộc đổi thay ấy.

***

Chiều nay, Nguyệt về sớm. Trời tạnh, nắng trải vàng ươm trên cánh đồng. Những bông cải nở trắng phau bên bờ ruộng. Nguyệt ghé chợ mua cho con mấy chiếc bánh tẻ, rồi tạt qua mua mớ rau về nấu cơm chiều. Lúc về tới cổng, thằng cả chạy ù ra đón, con bé út cũng lon ton theo sau, miệng ríu rít:

“Mẹ về rồi! Mẹ ơi mẹ ơi, hôm nay con được cô phát phiếu bé ngoan đấy!”

Hùng ngồi trước hiên nhà, ngẩng lên, ánh mắt dịu dàng. Anh cười, nụ cười hiền khô nhưng ấm áp như buổi sớm mùa xuân. Tối ấy, sau bữa cơm, anh lấy sáo ra thổi. Tiếng sáo ngân lên, trầm lắng.

Nguyệt ngồi tựa lưng vào cột nhà, nghe tiếng sáo của chồng, lòng chợt dâng lên niềm biết ơn vô hạn. Đất nước đang thay da đổi thịt. Nguyệt nghĩ mình và biết bao nhiêu con người bé nhỏ trong dòng chảy ấy, cũng đang lớn lên, trưởng thành, mạnh mẽ hơn qua mỗi đổi thay. Nguyệt ngước lên bầu trời đêm. Những vì sao lấp lánh như ước mơ con trẻ. Chị tin, một ngày nào đó, con đường mới mở kia sẽ đưa họ tới những ngày tháng bình yên, no ấm. Tiếng sáo của Hùng vẫn trầm bổng, trong vắt, luồn qua từng kẽ mái ngói, bay lên khoảng trời lấp lánh sao...

Thương nhớ cầu tre

BẮC NINH - Hơn hai mươi năm xa quê, tôi nhẩm tính bằng những cái Tết không trọn vẹn, những lần trở về vội vàng rồi lại rời đi. 

Chú Năm thương binh

BẮC NINH - Chú Năm không lập gia đình. Dân làng nhiều lần mai mối cho chú, cô giáo, y tá, rồi cả người góa bụa cùng xóm… Nhưng lần nào, chú cũng nhẹ nhàng từ chối...

Dành cho thiếu nhi: Khu vườn mùa lũ

BẮC NINH - Cơn mưa tầm tã không ngớt mấy ngày qua khiến nước sông lên cao, tràn cả vào ngôi làng lúp xúp ven sông. Khu vườn vốn rất bình yên bỗng trở nên náo loạn, những tiếng í ới đánh thức nhau di chuyển giữa đêm tối.